HEERLEN – De btw roept regelmatig vraagtekens op bij ondernemers. Het systeem lijkt simpel, maar kan in de praktijk complexe vormen aannemen. Een overzicht van de belangrijkste punten.
Wat is BTW?
Btw, ook wel bekend als omzetbelasting, staat voor Belasting over de Toegevoegde Waarde. Daarmee wordt bedoeld dat het een belasting is die wordt geheven over de waarde die een ondernemer toevoegt aan een product of dienst. Anders gezegd: het verschil tussen zijn inkoopprijs plus onkosten en de verkoopprijs.
Tenzij hij daarvoor is vrijgesteld, moet elke ondernemer deze btw in rekening brengen over zijn verkopen, ofwel zijn omzet, en afdragen aan de Belastingdienst. Daar staat tegenover dat de ondernemer de btw die hij zelf heeft betaald als voorbelasting mag aftrekken.
Dit gebeurt in elke schakel van de productieketen, van fabrikant naar groothandel naar winkel. Uiteindelijk is het de consument die het gehele btw-bedrag moet betalen.
En daarmee zijn we beland bij wat de btw werkelijk is: een verbruiksbelasting. Consumenten, wat zowel particulieren als bedrijven kunnen zijn, kopen diensten of producten en moeten over het verbruik daarvan belasting betalen. De ondernemer is in feite degene die deze belasting int en afdraagt aan de fiscus.
Btw-nummer
Niet iedere ondernemer krijgt een btw-nummer toegekend. Dit hangt af van het soort beroep dat je uitoefent en de activiteiten die je uitvoert. Een natuurlijk persoon of eenmanszaak krijgt een btw-nummer dat bestaat uit de cijfers van het burgerservicenummer (het vroegere sofinummer) en de code Bo1.
Een startende ondernemer krijgt het btw-nummer ongeveer een week na de inschrijving bij de Kamer van Koophandel. Hij hoeft daarvoor niet naar de Belastingdienst.
Vrijgesteld van btw
De levering van bepaalde diensten of goederen is vrijgesteld van btw. Een overzicht daarvan vind je hier. Bijvoorbeeld journalisten, artsen en verzekeringsadviseurs mogen geen btw heffen en ook geen btw aftrekken over hun zakelijke aankopen.
Let op: je bent altijd verantwoordelijk voor de btw die je betaalt. Als je bijvoorbeeld een adviseur inhuurt die vrijgesteld is van btw maar toch btw heft, zal de Belastingdienst deze btw niet aan de adviseur, maar aan jou terugvorderen. Zonde van het geld. Vraag bij twijfel over iemands status uitsluitsel bij de Inspectie Omzetbelasting.
Btw-plichtig
Niet-vrije beroepsbeoefenaars zijn btw-plichtig. Zij moeten btw rekenen over de goederen die ze hebben geleverd of de diensten die ze hebben verricht. Je vermeldt de btw op de factuur. Het voordeel is dat je de btw die jij zelf over je zakelijke aankopen betaalt, mag aftrekken van je omzet. Vraag bij zakelijke aankopen altijd om een btw-bon met het gespecificeerde btw-bedrag voor je administratie.
Vrijgesteld en btw-plichtig
Van deze mengvorm is sprake als je bijvoorbeeld in een jaar vooral vrijgestelde activiteiten verricht maar ook een paar btw-plichtige klussen aanneemt. Je mag dan helaas niet álle in het jaar betaalde btw aftrekken, maar alleen die betaalde btw over zaken die te maken hebben met de btw-plichtige klussen.
Btw-tarieven
De Belastingdienst heeft vaste btw-tarieven opgesteld voor producten en activiteiten. Het komt daardoor voor dat een ondernemer verschillende tarieven moet hanteren. Een kapper rekent bijvoorbeeld 6% btw over het knippen en wassen van haar, maar 21% over het aanbrengen van hair-extensions of de verkoop van verzorgingsproducten.
Het algemene tarief van 21%
Dit geldt voor dienstverlening en duurzame producten. Een fotograaf mag bijvoorbeeld over zijn werk 21% btw rekenen. De eigenaar van een webwinkel in woonaccessoires rekent hetzelfde over zijn producten.
Het verlaagde tarief van 6%
Dit geldt voor voedingsmiddelen, geneesmiddelen, boeken en treinkaartjes. Maar ook over bepaalde diensten. Fietsenmakers, schoenmakers, hoteleigenaars en kappers rekenen bijvoorbeeld ook 6% over hun diensten.
Het nultarief
Dit geldt als je zaken doet met het buitenland en bijvoorbeeld goederen uitvoert. Het kan voorkomen dat je op een factuur verschillende btw-tarieven voor verschillende diensten moet toepassen. Je moet dit apart registreren in je boekhouding.
Zie ook: Historisch overzicht btw-tarieven »
Privé en zakelijk
Je kunt de btw over goederen en diensten die je alleen privé gebruikt niet aftrekken als voorbelasting.
Gebruik je de goederen of diensten zowel privé als zakelijk, zoals een laptop of een telefoon, dan mag je alleen de btw aftrekken over het zakelijke gebruik.
Aangifte per maand, kwartaal of jaar
Een vuistregel voor de aangifteperiode van de btw is: hoe hoger het af te dragen btw-bedrag, hoe vaker je aangifte moet doen. De Belastingdienst stelt daarbij het tijdvak voor je vast. In de regel zal dit een kwartaal zijn, maar als je regelmatig over die periode meer dan € 7000,- moet betalen, zal dat elke maand worden. Dit kan ook gebeuren als je iets te vaak te laat hebt betaald.
Speciale regeling
Sinds 1 januari 2011 mogen btw-ondernemers die maandelijks aangifte doen en btw afdragen, kiezen voor kwartaalaangifte en -betaling. Dit biedt de mogelijkheid om de betaling van btw-afdracht uit te stellen. De btw die over de eerste en tweede maand van een kwartaal verschuldigd is, hoeft immers pas te worden betaald tegelijk met de verschuldigde btw over de derde maand.
Als je per jaar minder dan € 1.883,- aan btw moet betalen, dan zal het aangiftetijdvak meestal een jaar zijn. Verder is het slim om een deel van je inkomen op een aparte rekening te reserveren voor de omzetbelasting. Zeker als je een goed jaar hebt.
Ook aangifte bij geen omzet
Je moet zelf berekenen hoeveel btw je moet betalen, en je moet dit bedrag zelf aangeven. Ook als je in een tijdvak geen omzet hebt gedraaid of geen btw hoeft te betalen, moet je aangifte doen.
Als je geen aangifte doet, krijg je een naheffingsaanslag waarbij de Belastingdienst zelf het bedrag schat. Ook kan er een boete worden opgelegd.
Meer weten? Neem gerust contact met ons op.